ma 8 juli 2019, Sleneset - Tjøtta, 45 zm
Sleneset - TjøttaBij vertrek uit Sleneset staat er een metertje meer water in de haven. De haven is aanmerkelijk groter en het lijkt dan of we meer manoeuvreer ruimte hebben, maar niets is minder waar. We varen voorzichtig achteruit en blijven mooi in het midden van de geul waardoor we ook naar binnen zijn gevaren.
De westzijde van Tomma
Om in Sleneset te komen zijn we ergens na Vågaholmen meer westelijk gaan varen, zodat we de lange Stigfjorden, waar je tussen hoge bergen vaart, links laten liggen. Tijdens vorige reizen zijn we daar, zowel op de heen- als de terugreis steeds langs gevaren. Slechte ervaringen blijven langer hangen en daarom zijn mijn herinneringen aan dit traject niet altijd even plezierig. Harde en koude wind, meestal pal van voren en gepaard met regen overheersen in de (selectieve) herinnering. Dit jaar varen we aan de zeezijde van de hoge bergen langs en dat ervaren we als veel prettiger. Maar het mooie weer deze dag speelt ongetwijfeld een belangrijke rol. Nadat we het eiland Tomma achter ons hebben gelaten krijgen we de 'Syv Søstre' op het eiland Alsten weer in zicht. Sandnessjoen, waar we op de heenreis een nacht doorbrachten, blijft ver over bakboord als we langs de kust van het eiland Dønna verder naar het zuiden varen.
De 'Syv Søstre' op Alsten zien we al van verre
We willen overnachten in de Herøysundet Marina op Sør-Herøy , maar 'willen' en 'kunnen' zijn twee verschillende dingen. De haven is erg vol en op de enige plek waar ruimte is, ligt een ander jacht zo onvoordelig dat het twee plekken in beslag neemt. Er lijkt niemand aan boord te zijn, om het jacht te verleggen. Aanleggen ervoor op de halve plek aan het eind van de steiger lijkt niet simpel. We moeten daar hogerwal aanleggen, terwijl er bovendien een stevige stroom door de Sund loopt. We proberen wel iets maar de boot waait en stroomt zo snel weg dat we de poging staken.
Tjøtta
Dan maar plan B, we hebben een escape, op naar Tjøtta, zo'n 14 zm verder. Het is goed weer en het is nog tamelijk vroeg in de middag. Onderweg zien we nog een haventje waar we twee zeiljachten zien liggen. Een snelle check op Velihavn.no doet ons besluiten door te varen.
We zijn voldoende vroeg in Tjøtta om nog wat boodschapjes te kunnen doen bij de Joker winkel bij de veerbootsteiger.
Als gevolg van plan B hebben we wel een probleempje, onze Noorse kronen zijn op en dat hebben we nodig voor de 'Kai avgift' enveloppe. Contant geld kan in vrijwel elke winkel worden gepind, behalve als de pinpas of creditkaart Nederlands is. In Herøysund was een 'Bankautomat' hadden we gezien op Velihavn.no maar in Tjøtta niet. Opnieuw proberen we het bij het Joker winkeltje met pinpas en credit kaart, maar door ervaring wijs geworden weten we vooraf het resultaat. Bij het postagentschap in de winkel probeert men het ook, maar met beide kaarten zonder resultaat.
Het havengeld betalen in Noorwegen is vaak ook mogelijk met de Vipps app, voor ons niet bruikbaar, omdat we geen Noors social security nummer hebben. Op een bankrekening overmaken is ook vaak mogelijk. Helaas vermeldt men geen IBAN nummer, dus dat gaat ook al niet. Sommige havens werken met de GoMarine app en dat werkt wel voor ons, maar Tjøtta komt niet voor in het lijstje van GoMarina.
😏Van de dame van het postagentschap krijg ik toestemming om weg te varen zonder het havengeld te betalen. "Dan moet Noorwegen het financiële systeem maar beter regelen", aldus de dame. Ik ben het helemaal met haar eens, het is uiterst vreemd, we kunnen met pinpas of creditkaart in elke winkel voor grote bedragen kopen maar om 100 Nkr (= €10,-) contant uit een winkelkassa te krijgen is onmogelijk.
Tjøtta is een prima haven zonder sanitaire faciliteiten, maar dat zijn we zo langzamerhand wel gewend. Veel havens bieden een drijvende steiger met stroom en water en daar blijft het vaak ook bij. 's Avonds liggen er inclusief wijzelf, 4 gastboten waarvan twee zeilboten.
Tjøtta - Tofte, Havbrukssenter, di 9 juli 2019, 23 zm
We gaan toerist spelen vandaag. We varen naar het Norsk Havbrukssenter in Tofte, een plaatsje iets ten westen van Brønnøysund. Op deze plek is een voorlichtingscentrum van de aquacultuur in Noorwegen. Er is een binnententoonstelling en een kleine fishfarm waar rondleidingen worden gegeven. We zijn inmiddels bij zoveel van deze fishfarms langs gevaren dat we wel eens willen zien hoe een en ander in zijn werk gaat. Het lijkt immers zo simpel, een groot leefnet in het water, wat vissen erin en als ze groot gegroeid zijn opvissen, verwerken en verkopen. Door info op Velihavn.no weten we dat we daar ook kunnen aanleggen en overnachten.
Als een spiegel!
De tocht van Tjøtta naar Tofte gaat jammer genoeg weer op de motor. De wind waait met 1Bf of minder en het wateroppervlakte is spiegelglad. De hele route gaat over wijd water met uitzondering van het laatste stukje, dus 4 uurtjes weinig actief.
HavbrukssenterAls we aankomen bij het Havbrukssenter wordt er juist een rondleiding gegeven. Een groep mensen, allemaal met reddingvest, loopt rond op de steigers die rondom de kweekvijvers zijn gelegd. Tijdens ik mijn inforondje aan land blijkt het ook de laatste rondleiding van de dag te zijn geweest. Wel is er nog een exclusieve rondleiding voor cruise passagiers van de Hurtigrutenboot die elke middag in Brønnøysund aanlegt en waarvan belangstellenden met een touringcar hier naartoe worden gebracht. We stellen de rondleiding dus maar uit tot de volgende dag.
Bij het Norsk Havbrukssenter
Wij hebben de boot aan de kopse kant van de steiger vastgemaakt waar we twee kleine bolders vonden en we liggen prima die nacht. Op deze plek is elektriciteit beschikbaar, maar sommige stopcontacten zijn bijna gesmolten. Schijnbaar worden stekers met slechte contacten gebruikt. Op de kade is een ruime parkeerplaats voor campers en een servicegebouw met sanitaire voorzieningen en wasmachines, alles splinternieuw en superschoon. Havengeld en staangeld voor de campers kan bij de receptie worden betaald dus geen probleem voor ons
Tofte, Havbrukssenter
Vier Duitse campergasten en wij tweeën beginnen om 11 uur aan de rondleiding. Zo te zien zal elk van de gasten wel "Omvisning barn" (rondleiding kind) op het kassabonnetje hebben staan. Ook senioren genieten hier van een lagere prijs. Of die seniorprijzen ook gelden voor het havengeld weet ik niet, maar bij de receptie betaal ik ook een derde minder dan wat op de infobordjes aan de kant wordt aangegeven.
Tijdens de rondleiding leren we dat er toch heel veel komt kijken bij 'fish farming'. Het gaat hoofdzakelijk om de kweek van zalm, want kabeljauw kan eigenlijk niet kosteneffectief worden gekweekt. Noorwegen produceert met grote afstand de meeste gekweekte zalm in de wereld. In elke grote kooi zwemmen zo'n 200.000 zalmen die in gemiddeld zo'n 22 maanden van 100 gram naar 6 kilo groeien. De vissen hebben alle ruimte want in de kooi is 97,5 % water en 2,5% vis. Er is een intensieve staatstoezicht op de kwekerijen, o.a. ten aanzien van bodemvervuiling onder de kwekerijen, de ongewenste vermenging van gekweekte en wilde zalm als gevolg van ontsnappingen, gebruik van antibiotica en zo nog een scala andere zaken. Een erg leerzame rondleiding.
's Middags fiets ik naar Brønnøysund voor wat boodschapjes en daar zie ik komplete verse zalmen in de koeling liggen, omgerekend € 12,- per kg. Zo'n hele vis kost dus zo'n € 70,- . De viskwekerij zal dat bedrag niet krijgen, maar in zo'n kooi zwemt dus toch voor een aardig bedrag.
's Avonds kunnen we genieten van een prachtig spektakel. Het is bladstil, maar het water is enorm in beweging. Grote scholen makrelen zwemmen rondjes bij de boot. Het is een gespetter van jewelste omdat ze gedeeltelijk met de ruggen boven water zwemmen en ook regelmatig helemaal boven de wateroppervlakte springen. Als ze voldoende dichtbij zijn zien we vele tientallen voorbij zwemmen en herkennen de makreel aan de kenmerkende strepen op de vissenlijven. We blijven er heel lang naar kijken.
